دندانستان ، اطلاعات جامع دندانپزشکی اولین دایکتوری جامع جستجوی دندانپزشک ، اطلاعات دندانپزشکی و ارتودنسی و زیبایی دندان
مطالب مرتبط
آنکیلوز دندانها وضعیتی نادر است که در آن دندان به استخوان فک جوش میخورد. در نتیجه دندان نمیتواند کامل بیرون بزند و یا طی درمان ارتودنسی حرکت کند. دندانهایی که آنکیلوز شده اند معمولا کوتاهتر از دندانهای همسایه هستند. یکی از دلایل نیفتادن دندان شیری، آنکیلوز است.
آنکیلوز دندان چیست؟
آنکیلوز دندان اختلالی است که در آن دندان به استخوان فک جوش خورده است و قابلیت حرکت ندارد. در حالت عادی، دندانها مستقیما به استخوان جوش نمیخورند بلکه در سطح بیرونی به بافتها ی رشته ای به نام رباط پریودنتال وصل هستند و این بافتهای رشته ای از طرف دیگر به استخوان متصلند. بنابراین دندان همانند ننو که از دو طرف به دو درخت وصل شده است، قابلیت حرکت دارد. در آنکیلوز دندان مستقیما به استخوان چسبیده است. آنکیلوز هم در دندانهای دائمی و هم دندانهای شیری ممکن است اتفاق بیفتد. از لحظه ای که دندان شروع به بیرون زدن میکند ممکن است آنکیلوز شده و بیرون زدن آن ناقص انجام شود. دندانهای آسیاب بزرگ دائمی کمتر از آسیاب بزرگ شیری دچار آنکیلوز میشوند. تعداد دندانهایی که آنکیلوز شده اند در هر فردی ممکن است متفاوت باشد.
پس از بیرون زدن دندان آنکیلوز شده نمیتوانند هیچ تغییری در موقعیت داشته باشد. در کودک در حال رشد دندان آنکیلوز شده به نظر میرسد پایینتر از دندانهای مجاور هستند و استخوان آلوئولار به الگوی رشد طبیعی ادامه میدهد.
این اختلال ممکن است باعث شود دندان آسیاب آنکیلوز و دندانهای همسایه آن به علت پوسیدگی و بیماری لثه، از بین بروند و تغییر شکل در اسکلت صورت (کاهش ارتفاع پایین صورت، جلوزدگی نسبی فک پایین، اوپن بایت عقب دهان) رخ دهد. مشخصه اصلی جوش خوردن دندان آسیاب بزرگ، پایینتر بودن سطح دندان نسبت به دندانهای دیگر است که منجر به مال اکلوژن (بهم ریختگی بایت) میشود. گاهی آنکیلوز دندان ممکن است با خمیدگی انگشت پنجم (finger clinodactyly) همراه باشد.
آنکیلوز دندان در چه افرادی اتفاق می افتد؟
آنکیلوز دندان یک اختلال ژنتیکی نادر است که میزان شیوع آن مشخص نیست اما علائم آن ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد. این وضعیت هم در دختران و هم پسران اتفاق می افتد. در سرتاسر دنیا در همه قوم و نژادها آنکیلوز دندان دیده میشود.
عوامل زمینه ساز آنکیلوز دندان چیست؟
سابقه خانوادگی در جوش خوردن دندان به استخوان دیده میشود. عوامل دیگری که در این وضعیت نقش دارند عبارتند از جراحت، عفونت و التهاب.
لازم به ذکر است داشتن یک عامل زمینه ساز به این معنی نیست که حتما دچار این وضعیت میشوید بلکه احتمال آن بیشتر میشود. برخی از عوامل زمینه ساز مهمتر هستند.
چه عواملی باعث آنکیلوز دندان میشوند؟
علت دقیق آن مشخص نیست اما زمینه ژنتیکی آنکیلوز دندان با وراثت غالب اتوزومی عامل پیشنهاد شده برای آن است. رخداد آنکیلوز در چندین عضو یک خانواده شایع است. ضربه و جراحت، التهاب یا عفونت نیز از جمله عوامل آنکیلوز محسوب میشوند.
غالب اتوزومی: وضعیتهای غالب اتوزومی صفاتی هستند که فرد تنها با داشتن یک نسخه از جهش بر روی کروموزوم غیر جنسی، گرفتار آن میشود. در این انواع اختلالات، فرد یک نسخه نرمال و یک نسخه جهش یافته از ژن را دارد. ژن غیر طبیعی غالب است و عملکرد ژن درست را مهار میکند. اگر فرد یک اختلال غالب اتوزومی داشته باشد احتمال انتقال ژن غیر طبیعی به نسل بعدی 50 درصد است. کودکانی که ژن غیر طبیعی را به ارث نمیبرند، دچار این اختلال نیستند و آن را به نسل بعدی منتقل نمیکنند.
علائم و نشانه های آنکیلوز دندان چیست؟
بر اساس فراوانی علائم آنکیلوز دندان، اطلاعات زیر ارائه میشود:
- علائم بسیار شایع در 80 تا 99 درصد از موارد شامل کاهش تعداد دندانها است
- علائم شایع در 30 تا 79 درصد از موارد شامل ناهنجاری مینای دندان است
- علائمی که گهگاهی دیده میشوند در 5 تا 29 درصد از موارد شامل خمیدگی انگشت پنجم است
علائم دیگر عبارتند از ناهنجاری دندان بندی
تشخیص آنکیلوز دندان چگونه است؟
معاینه بالینی و عکس پرتوی ایکس روشهای تشخیصی اصلی آنکیلوز هستند. بسیاری از وضعیتهای بالینی علائم مشابهی دارند بنابراین برای تشخیص حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است آزمایشهای بیشتری برای رد احتمال مشکلات دندانی دیگر و تشخیص قطعی انجام شود.
عوارض احتمالی آنکیلوز دندان چیست؟
تغییر شکل دهان
مشکلات زیبایی دندانها
درمان آنکیلوز دندان چگونه است؟
کشیدن دندان آنکیلوز شده برای اطمینان از رشد و بیرون زدن درست دندانهای دائمی
عمل جراحی برای بیرون زدن، محافظت یا تغییر موقعیت دندان در حال بیرون زدن
پیشگیری از آنکیلوز دندان
آنکیلوز اگر ارثی باشد قابل پیشگیری نیست. آزمایش ژنتیک والدین و خانواده و تشخیص در دوران بارداری (آزمایش مولکولی جنین در دوران بارداری) به شناخت احتمال آنکیلوز در دوران بارداری کمک میکند. اگر سابقه خانوادگی آنکیلوز وجود داشته باشد، مشاوره ژنتیک به ارزیابی میزان احتمال آن پیش از تصمیم برای بارداری کمک میکند.
تحقیقات زیادی در حال حاضر برای بررسی احتمالات درمانی و پیشگیری از آنکیلوز ژنتیکی در حال انجام است. غربالگری پزشکی در فواصل دوره ای با آزمایش و معاینات فیزیکی توصیه میشود.
https://www.dovemed.com/diseases-conditions/ankylosis-teeth/
