دندانستان ، اطلاعات جامع دندانپزشکی اولین دایکتوری جامع جستجوی دندانپزشک ، اطلاعات دندانپزشکی و ارتودنسی و زیبایی دندان
مطالب مرتبط
بیماری پریودنتال چیست؟
اگر هنگام مسواک زدن دندان های خود دچار خونریزی هستید باید کمی نگران شوید، این در حالیست که بسیاری از مرم فکر می کنند که خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن طبیعی است . طبق مطالعه ای که در سال 1999 در موسسات ملی بهداشت یالات متحره آمریکا (NIH) انجام شده است نیمی از آمریکایی هایی که بیش از 30 سال دارند دچار خونریزی لثه هستند. لثه های متورم و خونریزی علائم اولیه این هستند که لثه شما با باکتری ها آلوده شده اند. اگر به موقع این علائم درمان نشوند عفونت ممکن است گسترش پیدا کند و این می تواند ساختاری که دندان شما را نگه می دارد را از بین ببرد و در نهایت دندان های شما خیلی سست شود و از دست بروند. “Peri” به معنای اطراف است، و “odontal” به دندان اشاره دارد. بیماری پریودنتال نشاندهنده عفونت های ساختاری اطراف دندان ها است که شامل لثه ها، قسمت های پوشش دهنده ریشه، رباط پریودنتال و استخوان آلوئولار می شود. در مراحل اول بیماری پریودنتال که ژنژیویت نامیده می شود عفونت فقط لثه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در نوع های شدیدتر بیماری، تمام بافت های حمایتگر تحت تاثیر قرار می گیرند. دانشمندان سالها تلاش کردند تا بدانند علت بیماری پریودنتال چیست. در حال حاضر ثابت شده است که باکترهای پلاک دندانی عامل اصلی بیماری پریودنتال هستند. محققان همچنین نحوه تاثیر عفونت لثه بر سلامت کلی دهان را بیشتر بررسی کردند. در سال های اخیر مشخص شد که بیماری لثه با سایر مشکلات سلامت در ارتباط است و این یک فیلد تحقیقاتی جدید و هیجان انگیز است. بسیاری از سوالات همچنان ادامه دارد. مطالعات نشان داده است که پاسخ های متفاوتی در رابطه با میزان ارتباط بین بیماری لثه و سایر مشکلات پزشکی وجود دارد که نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. محققان در حال بررسی ارتباط احتمالی بین بیماری لثه و موارد زیر هستند:
- آترواسکلروز و بیماری قلبی – بیماری لثه ممکن است خطر مسدود شدن شریانات و بیماری های قلبی را افزایش دهد. همچنین اعتقاد بر این است که بیماری قلبی موجود را بدتر می کند.
- سکته مغزی – بیماری لثه ممکن است خطر مسدود شدن رگ ها را افزایش دهد که منجر به سکته مغزی می شود.
- زایمان زودرس – زنانی که در دوران بارداری دچار بیماری لثه هستند ممکن است به احتمال زیاد زایمان زودرس داشته باشند. نوزاد ممکن است هنگام تولد وزن بسیار کمی داشته باشد.
- دیابت – بیماران دیابتی با بیماری پریودنتال ممکن است مشکلات قند خون بیشتری نسبت به بیماران دیابتی با لثه های سالم داشته باشند.
- بیماری های تنفسی – باکتری های ناشی از بیماری های لثه ، ممکن است عفونت های ریه را افزایش دهند یا وضعیت ریه ها را بدتر از آنچه که هست بکنند. این امر برای افراد سالخورده که در خانه سالمندان هستند بسیار مهم است. در این گروه، باکتری ممکن است از دهان به ریه ها برسد و ممکن است باعث ایجاد پنومونی شدید شود.
علت بیماری پریودنتال چیست؟
بیماری پریودنتال توسط باکتری های موجود در پلاک دندان ایجاد می شود. پلاک مواد چسبنده ای است که پس از مسواک زدن روی دندان ها ایجاد می شود. وقتی که بدن تلاش می کن این باکتری ها را از بین ببرد، سیستم ایمنی بدن سلول هایی را آزاد می کند که باعث سوزاندن و آسب به لثه ها، رباط پریودنتال یا استخوان آلوئولار می شود. تورم و خونریزی لثه نشانه ای از بیماری ژنژیویت ( اولین مرحله بیماری پریودنتال) می شود. آسیبی که بیماری پریودنتال می تواند ایجاد کند این است که دندان ها شل می شوند که این خود نشانه ای از پریودنتیت شدید است ( مرحله پیشرفته بیماری). شما می توانید با بهره گیری از بهداشت دهان و دندان و ویزیت منظم توسط دندانپزشک از بیماری پریودنتال جلوگیری کنید. اکثر افراد باید هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنند. اما اگر در حال حاضر دچار بیماری پریودنتال هستید ممکن است مجبور باشید مراجعات بیشتری داشته باشید. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم که به درستی انجام می شود می تواند کمک زیادی به حذف پلاک دندان شما کند. تمیزکننده های حرفه ای که توسط دندانپزشک شما تجویز می شود می تواند مکان هایی که در دسترس مسواک یا نخ دندان نیست را تمیز کند و این مناطق را کنترل کند. اگر از ویزیت دندان توسط دندانپزشک صرفه نظر کنید پلاک ها روی دندان شما جمع می شود و در نتیجه به زیر خط لثه گسترش پیدا می کنند. باکتری ها در مناطقی که توسط مسواک تمیز نمی شوند رشد پیدا می کنند و اگر از بین نروند باکتری ها توسعه پیدا می کنند و التهاب لثه ممکن است بدتر شود. با ایجاد پلاک ها در زیر خط لثه التهاب ایجاد می شود. همانطور که لثه ها متورم می شوند از دادن نیز جدا می شوند. این فرآیند یک فضا یا پاکت بین دندان و لثه ایجاد می کند. باکتری ها می توانند در پاکت ها خیلی سریع رشد کنند و این باعث افزایش سریع پلاک ها می شود. اگر این مشکل درمان نشود بیماری پریودنتال ممکن است رباط پرتوگنتال و استخوان آلوئولار و ساختاری که از دندان های شما حمایت می کنند را از بین ببرد. یکی دیگر از دلایلی که باید پلاک ها را به سرعت حذف کرد این است که پلاک ها در طول زمان سفت و سخت می شوند که به طور معمول به آن تاتار گفته می شود و می تواند سطح ناخوشایندی روی مینای دندان ایجاد کند که به آن جرم گفته می شود. جرم می تواند ریشه دندان را تحت تاثیر قرار دهد. جرم و پلاک به صورت لایه ای ایجاد می شوند. استفاده از یک خمیر دندان کنترل کننده تاتار ممکن است باعث کند شدن تشکیل جرم در اطراف دندان شود. با این وجود نمی تواند تارتاری که قبلا زیر خط لثه ایجاد شده است را درمان کند.
خطرات و پیشگری
باکتری موجود در پلاک عامل اصلی بیماری پریودنتال است اما چند عامل دیگر نیز هستند که تاثیر گذار هستند. این عوامل شامل بیماری های دیگر، داروها و عادات دهانی می شود. این عوامل می تواند خر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد و یا عفونتی که وجود دارد را بدتر کند.
ژن ها – برخی از افراد به علت ژنهایی که دارند نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض بیماری پریودنتال هستند. اما ژن های شما نمی توانند باعث ایجاد بیماری لثه شوند. حتی افرادی که مستعد به ابتلا به بیماری پریودنتال هستند می توانند این بیماری را با مراقبت های خوب دهان و دندان کنترل کنند.
مصرف سیگار و تنباکو – سیگار کشیدن خطر ابتلا به بیماری پریودنتال را افزایش می دهد هر چقدر مصرف سیگار بیشتر باشد خطر بیشتر است. اگر بیماری پریودنتال دارید سیگار کشیدن می تواند آن را شدیدتر کند. یکی از دلایل اصلی این است که بیماری پریودنتال در مقابل درمان مقاوم می شود. غالبا بعد از بیماری لثه پاکت پریودنتال عمیق تری ایجاد می شود. که آنها نیز به از بین رفتن استخوان منجر می شود. بر خلاف بسیاری از عوامل دیگری که بر سلامت لثه تاثیر می گذارند سیگار کشیدن بیماری لثه شما را شدیدتر می کند و ترک سیگار می تواند نقش مهمی در تحت کنترل در آوردن بیماری پریودنتال ایجاد شده داشته باشد.
دندان های نامنظم و شلوغ، براکت ها یا بریج – هر چیزی که باعث ایجاد مشکل در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می شود می تواند باعث ایجاد پلاک دندانی شود. پلاک و تاتار بیشتر شانس ابتلا به بیماری لثه را افزایش می دهد. دندانپزشکان و پريودنتيستها می توانند بهترین راه تمیز کردن دندان را به شما نشان دهند. به عنوان مثل شما می توانید از ابزار ها و روش های کشیدن نخ دندان برای تمیز کردن دور بریج یا اطراف براکت ها استفاده کنید. اگر دندان های شما شلوغ یا متراکم است دندانپزشک شما ممکن است ارتودنسی را توصیه کند. این می تواند لبخند شما را درست کند و فرصت بهتری برای جلوگیری از بیماری ها فراهم کند.
دندان قروچه، بهم زدن دندان ها – این عادت ها باعث بیماری پریودنتال نمی شوند. با این حال اگر لثه های شما در حال حاضر ملتهب شده است می توانید منجر به بیماری های شدیدتر شود. این عادت ها نیروی بیشتری را روی دندانها اعمال می کنندو به نظر می رسد این فشار باعث تشدید شکستگی رباط پریودنتال و استخوان می شود. در بسیاری از موارد، افراد می توانند یاد بگیرند که این عادت را ترک کنند. اگر این عادت را ترک نکنید ممکن است دندانپزشک یا پریودنتیست یک گارد سفارشی برای شما تجویز کند تا به کاهش فشار کمک کند. این دستگاه گاهی اوقات گارد اکلوزال، گارد شب، گارد دندان و یا گارد دندان نیش نامیده می شود.
استرس – استرس می تواند بیماری بیماری پریودنتال را بدتر و شدید تر کند. استرس سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند و این باعث می شود بدن شما در مقابل از بین بردن عفونت و از جمله بیماری های پریودنتال مقاومت کند.
نوسانات هورمونی – زمانی که سطح هورمون در بدن بالا و پایین می رود در دهان تغییراتی رخ می دهد. بلوغ و حاملگی می تواند به طور موقت خطر و شدت بیماری لثه را افزایش دهد. همچنین یائسگی می تواند این تغییرات هورمونی را ایجاد کند.
داروها – چند نوع از داروها هستند که می توانند باعث خشکی دهان یا کزواستوم شوند و به عنوان مثال دارهای افسردگی و فشار خون از این دسته از داروها هستند. اگر بزاق کافی در دهان نداشته باشید احتمال بیشتری برای ایجاد بیماری لثه وجود دارد و منجر به پوسیدگی دندان می شود. داروهای دیگر نیز ممکن است باعث التهاب لثه شوند و باعث افزایش پلاک دندان شوند این داروها عبارتند از:
- فنیتوین (دیلانتین و نامهای تجاری دیگر)، که برای کنترل تشنج استفاده می شود.
- سیکلوسپورین ( نئورال، ساندیمون) ، که برای سرکوب سیستم ایمنی بدن افراد مبتلا به پیوند عضو استفاده می شود.
- نیفدیپین (ادالت، کاردیزم و غیر)ه) و سایر مسدود کننده های کانال کلسیم، که برای درمان فشار خون بالا، درد قفسه سینه (آنژین) و یا آریتمی های قبلی استفاده می شود.
بیماری ها – افراد مبتلا به بیماری های خاص نسبت به افراد دیگر بیشتر دچار بیماری پريودنتال می شوند. برای مثال افرادی که مبتلا به دیابت هستند نسبت به افراد دیگر بیشتر به پریودنتیت مبتلا می شوند. بیماری لثه نیز احتمالا شدیدتر می شود. سایر بیماری هایی که افزایش خطر بیماری پریودنتال می شوند عبارتند از بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و عفونت ایدز. این بیماری ها می توانند کنترل بیماری پریودنتال شما را سخت تر کنند. اما یک دندانپزشک خوب از این مشکلات آگاه است و می تواند شما را در مورد چگونگی حفظ سلامت پریودنتال راهنمایی کند.
تغذیه ضعیف – تغذیه یکی از موارد بسیار مهم در حفظ سیستم ایمنی سالم و دهان و لثه های سالم است. کمبود ویتامین C شدید (اسکوربو) می تواند باعث خونریزی لثه شود.
