دندانستان ، اطلاعات جامع دندانپزشکی اولین دایکتوری جامع جستجوی دندانپزشک ، اطلاعات دندانپزشکی و ارتودنسی و زیبایی دندان
مطالب مرتبط
تورم لثه
تورم لثه: لثه حاوی رگ‌های خونی متعددی است که اکسیژن و مواد غذایی را به ریشه دندانها و سایر بخش‌های دهان می‌رسانند. بنابراین باید خیلی مراقب لثه هایتان باشید تا سلامت دهان و دندان حفظ شود. مسلماً تورم در هر جایی از بدن که اتفاق بیفتد، نرمال نیست و معمولاً قرمز شدن آن ناحیه علامت هشدار دهنده ای است که نشان می‌دهد اتفاقی غیر طبیعی رخ داد و باید به آن رسیدگی شود.
شناسایی و درمان زود هنگام تورم لثه و بازگرداندن آن به وضعیت طبیعی، بهترین راه پیشگیری از پیشرفت بیماری‌های جدی مانند پریودنتیت است. پریودنتیت به عفونت پیشرفته لثه گفته میشود که در بسیاری از موارد منجر به از دست رفتن دندان خواهد شد.
علائم باد کردن و تورم لثه
برای این که بدانید آیا لثه شما سالم است یا خیر، باید بدانید لثه سالم چه شکلی دارد و در صورت بروز التهاب و عفونت به چه شکل در می‌آید.
- علائم سالم بودن لثه
- رنگ صورتی روشن و رنگ‌دانه طبیعی در سرتاسر دهان
- صاف و مسطح بودن لثه در مرز دندان
- تیز بودن نوک پاپیلا (بیرون زدگی مثلثی شکل لثه بین دو دندان)
- عدم خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- عدم احساس درد
- علائم التهاب و عفونت لثه
- تغییر رنگ لثه به صورتی تیره، قرمز، آبی یا بنفش
- متورم و برجسته شدن لثه در حاشیه دندانها
- پسروی و مدور شدن نوک پاپیلای بین دندانها یا عدم وجود پاپیلا
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- ناراحتی یا درد لثه
چه عواملی باعث باد کردن و تورم لثه می‌شوند
بیشتر موارد تورم لثه به علت تجمع پلاک باکتریایی اتفاق می‌افتد. پلاک لایه سفید رنگ حاوی باکتری است که در امتداد مرز لثه و بر روی سطح دندان تجمع یافته و نه تنها باعث پوسیدگی و کرم خوردگی میشود بلکه لثه را دچار التهاب و عفونت می‌نماید. به همین علت تجمع پلاک در حاشیه لثه به مرور موجب پسروی لثه شده و شیارهایی بین لثه و دندان که به آنها پاکِت گفته میشود ایجاد میکند. باکتریهای موجود در این پلاک از داخل، لثه را تخریب میکنند. با این حال تمام موارد تورم لثه در اثر بیماری لثه اتفاق نمی‌افتد.
در این جا به ده عامل متداول تورم لثه اشاره میشود:
- روش ناصحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: بیشتر ما می‌دانیم عدم رعایت بهداشت دهان و دندان اولین عامل متورم شدن لثه است. اما گاهی با وجود رعایت بهداشت، به علت ناصحیح بودن روش استفاده از مسواک و نخ دندان نیز چنین اتفاقی رخ می‌دهد. مثلاً ممکن است نخ دندان خیلی زبر بوده و باعث آسیب دیدگی بافت لثه شود.
- عفونت دهان: ویروس‌ها و قارچ‌ها ممکن است باعث عفونت دهان و تحریک لثه شود. حمله میکروبهای عامل بیماری‌های مقاربتی مانند برفک دهان یا ویروس تبخال در صورت عدم درمان فوری ممکن است باعث باد کردن لثه شود.
- تغییرات هورمونی: تغییر در میزان هورمون‌ها ممکن است عامل تورم لثه باشد. این وضعیت در دوران بارداری، قاعدگی، بلوغ یا یائسگی که بدن دچار تغییرات شدید هورمونی میشود متداول است. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش جریان خون به لثه‌ها شده و آنها را نسبت به لمس و فشار حساس کند و همچنین باعث سهولت تحریک و خونریزی آن شود.
- زخم‌های دهان: آفت و سایر زخم‌های دهانی ممکن است باعث دردناک شدن لثه‌ها شوند. این زخم‌ها معمولاً به صورت لکه های سفید با حاشیه قرمز دیده می‌شوند. در صورتی که بیماری خود ایمن داشته باشید، احتمال ایجاد آفت که باعث تورم لثه میشود افزایش پیدا میکند.
- سوءتغذیه و کمبود ویتامین: به طور کلی سلامت دهان بستگی به تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم به خصوص ویتامین‌های گروه ب و ویتامین ث دارد. در صورتی که دچار کمبود شدید ویتامین ث باشید، به اِسکوروی مبتلا می‌شوید که منجر به کم خونی و بیماری لثه میشود. بنابراین سوء تغذیه می‌تواند یکی از دلایل متورم شدن لثه باشد.
- تحریک لثه: واکنش آلرژی به ترکیبات خمیر دندان، داروها، غذاها و یا حتی ترمیمهای دندانی (به خصوص ترمیمهای فلزی) می‌تواند باعث تحریک، قرمزی و تورم لثه شود.
- غذاها: برخی ذرات غذا ممکن است در زیر لثه محبوس شده یا بین دندانها گیر کنند. در این صورت تمیز کردن آنها دشوار بوده و ممکن است با مسواک نتوان ذرات غذا را خارج نمود. بخصوص در صورتی که این اتفاق به صورت مکرر رخ می‌دهد، باعث متورم شدن لثه میشود.
- سوختگی: قرار گیری بافتهای دهان در معرض مواد غذایی داغ مانند چای یا قهوه می‌تواند به بخشی از بافتهای دهان موقتا آسیب برساند. معمولاً این نوع آسیب دیدگی تنها 10 تا 14 روز باقی می‌ماند و مستقیماً مربوط به حرارت بالای غذا می‌باشد.
- براکت یا سایر ترمیمهای دهانی: هنگامی که دندانی را ترمیم کنید، ممکن است لبه های زبر آن فضای مناسب برای پنهان شدن باکتری‌ها و تجمع پلاک فراهم کند. معمولاً این نواحی را نمی‌توان با مسواک به خوبی تمیز کرد. به همین علت لثه مجاور آن به صورت دچار عفونت میشود. همچنین در مورد دندان مصنوعی که با ساختارهای زیرین مطابقت کامل ندارد، ساییدگی لثه و زخم و تورم آن متداول است.
- ناهمراستایی دندانها: هنگامی که دندان بدشکل یا نا همراستا تحت درمان ارتودنسی قرار نمی‌گیرد، به مرور زمان محبوس شدن ذرات غذایی بین آنها و عدم دسترسی مسواک باعث مشکلات بسیار جدی شده و لثه در این ناحیه دچار عفونت و التهاب میشود.
درمان تورم لثه
بهترین درمان برای تورم لثه، پاک کردن و زدودن جرم و پلاک تجمع یافته است. جرم گیری یکی از بهترین روش‌ها برای تمیز کردن سطوح دندان و متوقف کردن ژنژیویت می‌باشد. در صورتی که تورم لثه در اثر بیماری پیشرفته لثه یعنی پریودنتیت اتفاق افتاده باشد، بسیاری از آسیب‌های آن برگشت ناپذیر است. در چنین شرایطی دندانپزشک ممکن است درمان‌های دیگری برای بهبود وصیت در نظر بگیرد.
